Çoğu insan sokakta anneleri tarafından terkedilen yavrularla karşılaşmıştır. Kendini besleyemeyen ve ısıtamayan yavruyu tehlikeli sokaklardan ceketinin altına alıp eve götürmüştür. Bütün gün sesini duyurmak için eden yavru huzurlu ve güvenli bir yerde olmanın rahatlığı ile ilk bir süre rahat ve sessiz bir şekilde uyur. Ancak tam da o anda bizlerin aklında tek bir şey vardır: "Ben bu yavruya nasıl bakacağım?". İşte bu yazı tam da o anda imdadınıza koşmak için yazıldı.
1. Yavru Gerçekten Terk Edilmiş mi?
Bazen anne kediler beslenmek için veya başka bir bölgeye teker teker taşımaya başladığında yavrularını bir kaç saatliğine güvende olduğunu düşündüğü bölgede yalnız bırakabilir. Böyle durumlarda geri dönen anne yavrusunun yokluğunu anlayacaktır. Bu anne kedi için duygusal olduğu kadar aynı zamanda fiziksel de bir strestir. Yavrusunu besleyemeyen anne kedide gelişmiş olan süt bezleri ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Bir yavrunun gerçekten terk edilip edilmediğini anlamak için şu üç şeye dikkat etmek önemlidir:
Yavrunun genel durumu iyi gözüküyorsa (Güvenli olan bir bölgede, güçlü bir sese sahip, etrafında kardeşleri var ve sağlıklılar, yavru/yavrular temiz ve herhangi bir yaraya sahip değiller.) bu yavrunun gerçekten terk edilip edilmediğini anlamak için bir iki saat sonra yavru/yavrular tekrar ziyaret edilebilir. Bu süre içinde diğer canlılar açısından güvende kalmaları için çevrede bulunarak gözlem yapılabilir. Anne gelmiyorsa yavru terk edilmiştir.
Yavrunun genel durumu iyi ancak bulunduğu konum bir annenin yavrusunu bırakmayacağı (trafik olan bir yol, diğer canlıların kolayca ulaşabileceği açık alan vb.) ise yavru orda bırakılmamalı mümkünse yanınıza alıp çevrede başka yavrular var mı diye kontrol edilmelidir. Bazen çok meraklı olan minikler sürünerek kardeşlerinden uzaklaşabilmektedir. Böyle bir durumda anne ve kardeşlerinin yanına bırakılmalı.
Yavrunun genel durumu iyi gözükmüyorsa (vücudu olması gerekenden soğuk, hareketler yavaş, yaralı, kurt larvaları bulunuyor vb.) yavru kedi sağlığı açısından hızlı bir şekilde veteriner kliniğine götürülmelidir.
Unutmayın, bir yavru kedinin anneden aldığı kolostrum daha sonrasında bakteri ve virüslerle vücudunun savaşabilmesi için çok önemlidir.
Yavrunun terkedildiğine eminsek sıradaki adım :
2. Yavru Bir Kedinin İlk İhtiyaçları Nelerdir?
Yavru ve terk edildiğine emin olduğunuz bir kediniz varsa en doğru olanı ilk olarak bir veteriner kliniğini ziyaret ederek muayene olmasını sağlamaktır. Böylece veteriner hekiminizden merak ettiğiniz bütün sorularınızın cevabını da alabilirsiniz.
Bir veteriner hekim kliniklerin yoğun temposu ve hasta hayvanların giriş çıkışları sebebiyle genelde yavru ve aşısız bir hayvanı sağlıklı olduğu durumlarda klinik ortamında bakılmasını istemez. Ona gerekli ilgiyi, sıcaklığı verebilecek yer bir kafes değil, bir insanın sıcaklığıdır.
Ancak kliniğe gitme imkanınız olmadığı durumlarda yavru sağlıklı ise dikkat etmeniz gereken en önemli şeyler:
Açlık: Yavru kedilerin 2 saatte bir kullandığınız kedi sütü markasının önerisine göre hazırlanmış bir mama ile beslenmesi önerilir. Yavru muhtemelen çok aç olacaktır. İstediği kadar içmesine izin verebilirsiniz. Besleme esnasında insülin enjektörü olarak adlandırılan dar ağızlı enjektörler damla damla ağız içine verilecek şekilde kullanılabileceği gibi tercih edilen yavru kediler için uygun boyutta olan biberonlar da kullanmaktır. Enjektörle besleme hava yutma riskini artırmakta ve koliğe sebep olmaktadır. İdeal besleme pozisyonu aynı annesini emdiği gibi yüzüstü yatar pozisyondayken başını ve boynunu çok uzatmadan ulaşabildiği yere paralel bir biberon ucuna ulaşmasıdır.
Dışkı/İdrar: Yavru kediler dışkı ve idrarlarını kendileri yapamaz. Anne kedi tırtıklı diliyle perineal (anüs ve genital organ arasındaki bölge) yalayarak kasların uyarılmasını sağlar. Anne olmadığında ise bu görev bizlere düşer. Mümkünse her yemek yedikten sonra yavrunun perineal bölgesine tercihen kaynamış ve ılınmış bir suya hafif batırılmış bir pamuk ile en az 3-4 dakika çok tahriş edecek kadar çok kuvvet uygulamadan masaj yapmalıyız. İdrar ve dışkı çıkışı bittiğinde yavrular dinlenmeye geçecektir. Muhtemelen her seferinde idrar çıkışı olsa da dışkı çıkışı olmayabilir. Endişe etmeyin.
Mümkün olan en kısa zamanda yavrunun bir veteriner hekim tarafından muayene edilmesini sağlayın.
"Yavru kedimin terk edildiğine eminim, acil ihtiyaçlarını karşıladım ve veteriner hekim tarafından muayene edilmesini sağladım. Peki şimdi hayatımıza dahil olan bu ufaklığa dair dikkat etmemiz gereken şeyler nelerdir?" diyorsanız okumaya devam edelim :)
3. Yavruda Takip Etmem Gereken Hastalık Belirtileri Nelerdir?
Bakım veren kişiye olan ilgide azalma
Azalmış aktivite seviyesi
Zayıflık
Solgunluk
Solunum zorluğu
Sarılık
4. Yavru Ağırlığı Ne Kadar Olmalıdır? Ne Kadar Hızlı Büyümeli?
Yeni doğan yavru kediler genellikle 100 gr kadardır. Doğum ağırlığı yavru kedi 7-10 günlük olana kadar ikiye katlanır. Bu noktadan sonra kilo alma eğilimleri artar. Genellikle her ay 500 gr kadar kilo alımı olur. Yavru kediler yaşamlarının ilk 24 saatinde doğum ağırlının %10'unu kaybedebilir bu normaldir. Yavruları günde iki kez tartmak sağlıklı bir takip açısından yararlı olacaktır.
5. Yavru Kedime Ticari Mama Dışında Evde Ne Hazırlayabilirim?
Evde hazırlanan mamaların tutarlılığını ve kalitesini sağlamak genelde zordur. Örneğin inek sütü yavru kediler için uygun bir kalsiyum-fosfor oranına sahip değildir. Laktoz açısından çok yüksek olduğu için besini sindirememesine ve sindirim, böbrek problemlerine yol açabilir. Aynı şekilde Peynir ve yumurtanın da yavru kedi diyetine dahil edilmesi tavsiye edilmemektedir. Peynir ve yumurta akı temel bir vitamin olan bitini bağlayan bir protein içermektedir. İnsan bebek sütü de yetersiz protein ve yağ içerdiği için tavsiye edilmemektedir.
Yorumlar